Kanal, bir mesajın kaynaktan alıcıya ulaştığı yol ya da taşıyıcı araçtır. Etkili iletişim için seçilen kanalın, iletilmek istenen mesaja uygun olması gerekir; çünkü mesajın bozulmadan aktarılması büyük ölçüde doğru kanal tercihiyle mümkündür. Nasıl ki otomobil için otoyol, tren için ray gerekir; iletişimde de her mesaj, kendi doğasına uygun bir kanalla daha sağlıklı taşınır.

Kanala Örnekler

Işık, ses ve radyo dalgaları; telefon ve fiber kablolar; hatta insanın sinir sistemi birer iletişim kanalı olarak düşünülebilir.

İletişim Kanallarının Sınıflandırılması

1) Kişilerarası Kanallar

Kaynak ile alıcının doğrudan etkileşimine dayanır. Yüz yüze konuşma, yazı, çizim, fotoğraf, mimik ve beden hareketleri bu kapsamda değerlendirilir.

2) Kitle İletişim Kanalları

Kaynağın kodladığı mesajın televizyon, radyo, gazete, sinema, video gibi araçlarla çok sayıda kişiye ulaştırılmasıdır. Bu kanallar, birey ya da kurumların mesajlarını geniş kitlelere aynı anda iletebilmesini sağlar.

Duyulara Göre Kanallar

İletişim kanalları, uyardıkları duyular açısından da sınıflandırılabilir:

• İşitsel: Konuşma, müzik, ses kayıtları
• Görsel: Yazı, görüntü, grafik, işaretler
• Dokunsal, kokusal, tatsal: Dokunma, koku ve tat duyusunu harekete geçiren iletim biçimleri

Alıcı, kodu çözme sürecinde beş duyusunu kullanır. Mesaj görülebilir, duyulabilir, dokunulabilir vb. nitelikler taşıyabilir. Harekete geçirilen duyu sayısı arttıkça iletişimin etkisi de genellikle artar.

Doğru Kanal Seçiminin Önemi

Etkili iletişim için kanal seçimi kritik bir karardır. Hangi kanalın kullanılacağı;

• iletişimin amacına,
• hedef kitlenin özelliklerine,
• zaman ve mekân kısıtlarına
  bağlı olarak değişir. Kime, neyi, ne için iletmek istediğimiz, kullanacağımız kanalla sıkı bir ilişki içindedir. Doğru kanal, mesajın anlaşılmasını kolaylaştırır; yanlış kanal ise iletimi yavaşlatır, bozar veya hedefe hiç ulaştıramaz.