Göç Nedir?

Göç; insanların siyasi, sosyal, ekonomik ya da doğal etkenlerle bir yerleşim biriminden başka birine geçici veya kalıcı olarak taşınmasıdır. Daha geniş bir ifadeyle, bireylerin ya da toplulukların inanç, ekonomi, siyaset, sosyal yaşam gibi nedenlerle yaşamlarının tamamını ya da bir bölümünü başka bir yerde sürdürmek üzere yaptıkları coğrafi yer değiştirme hareketidir. Kişisel gerekçelerle yapılan taşınmalar ve bu süreçte taşınan eşyalar da göç kapsamında değerlendirilir. Ayrıca kuşlar, balıklar ve bazı hayvanların mevsimsel yer değiştirmeleri de “göç” olarak adlandırılır.

Göç Türleri

1) Oluşum Nedenlerine Göre

a) Gönüllü Göç

Kişilerin kendi tercihleriyle bulundukları yerden ayrılmasıdır. Bu türde genellikle “çekici” faktörler etkilidir:

• Yaşam standardını yükseltme arzusu
• Daha nitelikli eğitim olanaklarına erişim
• Sağlık, alışveriş ve benzeri sosyal hizmetlerden daha iyi yararlanma isteği
• Kariyer hedefleri
• Daha yüksek gelirli iş bulma motivasyonu
• Kişisel özgürlükleri ve inançları daha rahat yaşama isteği
• Aile, akraba, arkadaş ya da benzer kültürel çevreye yakın olma arzusu

b) Zorunlu Göç

Bireylerin iradeleri dışında yer değiştirmesidir. Burada “itici” faktörler belirleyicidir:

• Savaş ve iç çatışmalar
• Deprem, sel, kuraklık gibi doğal afetler
• Sosyal hizmetlerin yetersizliği
• Temel ihtiyaçların karşılanmasında güçlükler
• İşsizlik
• Dini, siyasi veya etnik baskılar
• Güvenlik kaygısı
• Baraj, yol gibi büyük kamu yatırımlarının yerleşimleri etkilemesi

2) Süresine Göre

a) Mevsimlik (Geçici) Göç

Tarım, hayvancılık, turizm gibi dönemsel faaliyetler nedeniyle belirli sürelerle yapılan yer değiştirmelerdir.

b) Sürekli Göç

Siyasi, sosyal, ekonomik ya da doğal nedenlerle kalıcı olarak başka bir yere taşınmadır. Hem gönüllü hem de zorunlu şekilde gerçekleşebilir.

3) Mesafesine Göre

a) İç Göç

Ülke sınırları içinde yapılan göçlerdir; geçici olabileceği gibi kalıcı da olabilir. Ticaret ve sanayinin geliştiği alanlar, verimli tarım havzaları, maden bölgeleri, turizm merkezleri ve kültür şehirleri başlıca çekim noktalarıdır.

İç göç hareketleri şu yönlerde görülür:

• Kır → Kent
• Kır → Kır
• Kent → Kır
• Kent → Kent

b) Dış Göç

Ülke sınırlarını aşan göç hareketleridir; süreli (geçici) veya kalıcı olabilir.